Kartrekkersrondleiding op Herenboerderij Goedentijd te Alphen
Herenboeren Nederland (HBNL) biedt meerdere rondleidingen voor kartrekkers van een op te richten Herenboerderij aan. Daarbij wordt door een adviseur van HBNL een toelichting gegeven op de verschillende fasen die men bij de oprichting tot een draaiende boerderij zal doorlopen.
Arjan en Imelda zijn op 12 november naar de kartrekkersrondleiding in Alphen geweest. Op die Herenboerderij waren zij in het najaar van 2021 ook geweest, zodat het interessant was om te kijken hoe de boerderij er voor staat. Namens HB NL was Arianne Doeleman aanwezig om de 5 fasen van een Herenboerderij toe te lichten.
Andere aanwezige boerderijen in oprichting:
Herenboerderij De Langstraat Waalwijk: net in oprichting ca 40 intentieverklaringen.
Herenboerderij Landmeerse Loop Gemert Boekel: net gestart bij Huize Padua met 0,85 ha grond.
Hovense Herenboeren Eindhoven: druk op zoek naar grond en intentieverklaringen.
Herenboerenrijk van Dommel en Aa omgeving Helmond Geldrop: al langer op zoek naar grond.
Tijdens de koffie werd begonnen met een voorstelrondje van de andere HB in oprichting die aan deze bijeenkomst deelnamen. In dat rondje hebben we kunnen aanstippen dat we kwamen om vanuit HBNL informatie info op te halen die we goed kunnen gebruiken. De beloofde kennisbank is er nog steeds niet en dat voelt iedereen wel als een gemis. Er moeten blauwdrukken en draaiboeken beschikbaar komen om te kunnen gebruiken in de opstart. Dat gaat van communicatieplan tot inrichtingsplannen.
Opvallend was dat alle aspirant HB dezelfde problemen tegenkwamen. Op alle locaties was het verkrijgen van grond een probleem. Dat resulteerde ook in afname van enthousiasme bij de kartrekkers, waardoor meerdere kartrekkers afhaakten. Alle HB die we spraken waren al langer op zoek 3- 5 jaar. Gelukkig werden de lege plaatsen weer door nieuwe kartrekkers ingenomen. Ook de afstand tot de benodigde grond was bij iedereen een issue.
HB Landmeerse Loop heeft na 5 jaar eindelijk een pilot kunnen draaien op ca 2000 m2 grond. Zij gaven ons mee dat op het moment dat de grond er is, er ontzettend veel werk op de kartrekkers afkomt.
Arianne licht de eerste drie fasen toe en Wilfred van Goedentijd fase 4 en 5:
De 5 Fasen tot een draaiende boerderij zijn als volgt opgebouwd:
- Oriëntatie
- Concentratie
- Ontwerp
- Realisatie
- Exploitatie
- In de oriëntatiefase wordt gezocht naar grond en voldoende intentieverklaringen.
- Als de grond bijna rond is intensiveert de begeleiding van Herenboeren Nederland. HB NL zal hun expertise inzetten, onder andere om te voorkomen dat er in de beginfase belangrijke zaken vergeten worden zoals; de benodigde (omgevings-) vergunningen, de inrichtingseisen m.b.t. kassen etc, en de boer die belangrijk is bij het ontwerpen van de inrichting van de hectaren etc. Tevens moet de boer de capaciteiten van een bedrijfsleider hebben. Op dit moment gaat men uit van 1,4-1,6 fte voor een boer. Daarnaast moet er rekening gehouden worden met loonwerkers in piektijden. Meerdere deelnemers vroegen om een blauwdruk/draaiboek. HB NL gaf aan dat er een nieuwe digitale omgeving zou komen waarop diverse documenten zouden komen te staan ( bv Sharepointomgeving). We hebben verzocht om in de tussentijd een aantal documenten beschikbaar te stellen want er is nu behoefte aan! Arjan gaat met Arianne hierover nog in gesprek.
- In de ontwerpfase krijgt de HB gedurende 1 jaar begeleiding van de procesregisseur van HB NL. Het advies is om niet alles in 1 keer te willen beginnen. Een groeimodel dat zich over een paar jaar uitstrekt wordt geadviseerd. Zo voorkom je overbelasting in de beginperiode en kan je meer tijd besteden aan een goede ontwikkeling van elk op te starten onderdeel. De eerste focus komt meestal te liggen op de fijne en grove groententeelt, eventueel met kippen erbij. Hiermee stel je de leden het snelste tevreden.
- De realisatiefase gaat hand in hand met de ontwerpfase. Tijdens die periode is het ook belangrijk dat de HB zich goed inbed in de omgeving. Betrek naburige boerderijen door bijvoorbeeld varkens van hun af te nemen etc. Goede buren zijn belangrijk!
Om de buurt te ontzien van teveel verkeer tijdens de ophaalmomenten, kan je Herenburen opzetten. Daarbij maken leden die bij elkaar in de buurt wonen afspraken om elkaars pakketten op te halen. Nadeel is dat de community daaronder te leiden kan hebben. Een tweede uitgiftepunt wordt niet geadviseerd omdat dat extra werk voor vrijwilligers betekend.
- Exploitatiefase werd verder niet besproken. Maar als het goed is draait de HB dan zelfstandig.
In januari 2023 komt er een onlinebijeenkomst van HB NL die gaat over grondverwerving/pacht en wat daar bij komt kijken. We houden de mail in de gaten.
